Thứ Ba, 20 tháng 5, 2014

Trung Quốc không thể là đồng minh của ai

Điểm báo: Thứ ba, 20/5/2014
       
Tổng thống Putin, thượng khách của ông Tập Cận Bình tại Thượng Hải. Ảnh ngày 20/05/2014
Tổng thống Putin, thượng khách của ông Tập Cận Bình tại Thượng Hải. Ảnh ngày 20/05/2014
Reuters
Trọng Thành
        
Quan hệ Nga – Trung Quốc là tiêu điểm chú ý của báo chí Pháp. Báo Les Echos : « Sự xích lại gần nhau Nga – Trung cho thấy tính mập mờ của nền ngoại giao Trung Quốc ».

Nga – Trung thoạt nhìn là hai quốc gia có rất nhiều điểm giống nhau : hai bên có lập trường chung trên nhiều hồ sơ quốc tế, như Syria, Iran…, cả hai chế độ cùng duy trì quyền lực bằng việc kiểm soát xã hội, khống chế tự do ngôn luận.
 
Tuy nhiên, « tình bạn » giữa Bắc Kinh và Matxcơva chủ yếu được thúc đẩy bởi thái độ thực dụng. Hợp đồng khí đốt sắp được ký, nhưng « dưới nụ cười bề ngoài, là nỗi lòng cay đắng của ông Putin chấp nhận nhiều thiệt thòi dưới áp lực sắt đá của Bắc Kinh », trong bối cảnh Nga gặp bất lợi tại thị trường Châu Âu với khủng hoảng Ukraina. Khủng hoảng này cho thấy Bắc Kinh lâm vào trạng thái khó ở như thế nào khi phải lựa chọn một lập trường trong vấn đề Nga sáp nhập Crimée. Bắc Kinh hoàn toàn không muốn thấy một kịch bản tương tự ở Tây Tạng, Tân Cương hay thậm chí Đài Loan, khi trưng cầu dân ý quyết định vận mệnh quốc gia.

Trên lĩnh vực quan hệ quốc tế, nền kinh tế thứ hai thế giới vẫn chỉ là « một đối tác hạng xoàng », không có một tầm nhìn, không bảo vệ được một dự án riêng, được xác lập một cách minh bạch. Thái độ của Trung Quốc về cơ bản là thụ động và phòng ngự.

Bài phân tích do đặc phái viên Les Echos tại Bắc Kinh kết luận : « Cố gắng tỏ vẻ là bạn bè của bất cứ ai, vấn đề thực sự của Bắc Kinh là Trung Quốc không là đồng minh của bất cứ ai ».

Matxcơva quay sang Bắc Kinh, nhưng khó ngả hẳn vào lòng Trung Quốc

« Lạnh lẽo với Châu Âu, Matxcơva quay sang Bắc Kinh » là tựa đề bài viết chính trang quốc tế của Le Figaro.

Tổng thống Nga hôm nay bắt đầu chuyến công du Trung Quốc, với một loạt các ông chủ lớn. 43 thỏa thuận dự kiến sẽ được ký kết, trong đó đáng chú ý nhất là hợp đồng của công ty Gazprom cam kết cấp 38 tỷ mét khối khí đốt hàng năm cho Trung Quốc. Về mặt hình thức, hợp tác Nga – Trung dự kiến nhiều hứa hẹn, với khả năng tăng gấp đôi trao đổi thương mại song phương, mà hiện tại vốn chỉ bằng 1/5 so với các trao đổi mậu dịch với Châu Âu.

Trung Quốc thèm khát nhiên liệu và công nghệ của Nga, đặc biệt trong ngành hàng không dân sự và quân sự. Bắc Kinh dự định hợp tác với Sukhoi để sản xuất máy bay dân dụng 300 chỗ ngồi, để không phụ thuộc vào Airbus và Boeing. Bên cạnh đó, Trung Quốc đã mua bản quyền máy bay chiến đấu Sukhoi 27…

Hai nguyên thủ Nga – Trung đang thương thuyết về một « kiến trúc quan hệ quốc tế » mới và sẽ chứng kiến cuộc tập trận chung trên biển. Tuy nhiên, theo Le Figaro, « không ai ở Matxcơva chờ đợi Tổng thống Nga quay lưng với Liên hiệp Châu Âu để ngả hẳn vào lòng Bắc Kinh ». Về phần mình, Bắc Kinh phủ nhận muốn xây dựng « một liên minh quân sự-chính trị Nga Trung ».

Dư luận Nga rất lo sợ Trung Quốc như một cường quốc nguy hiểm, cụ thể với các hàng hóa giá rẻ tràn ngập thị trường của nước láng giềng phía bắc. Ở điện Kremlin người ta nghi ngờ Bắc Kinh lợi dụng thiện chí của Matxcơva để mặc cả nhằm hạ giá mua khí đốt.

Về quan hệ Nga-Trung, bài « Trục Nga-Trung : Chuẩn bị thông qua thỏa thuận khí đốt » trên Les Echos mô tả Nga gặp nhiều khó khăn với Trung Quốc trong các đàm phán hơn là với Châu Âu, đặc biệt là Bắc Kinh không chấp nhận cho Nga gia nhập thị trường phân phối nội địa.

Thái độ đế quốc của Bắc Kinh chọc giận Việt Nam

Về xung đột Việt Nam – Trung Quốc, báo Le Monde có bài phân tích của đặc phái viên khu vực Bruno Philip với tựa đề : « Quan điểm đế quốc của Bắc Kinh chọc giận Việt Nam ».

Đặc phái viên của Le Monde nhận xét, cho đến trước vụ Trung Quốc đặt giàn khoan thăm dò tại vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam ở Biển Đông, chính quyền Việt Nam vẫn lựa chọn con đường ngoại giao để dàn xếp các bất đồng. Tuy nhiên, hành động xâm phạm vào vùng thềm lục địa của Việt Nam, không có bất cứ một tham khảo trước nào của Bắc Kinh khiến Hà Nội buộc phải phản ứng. Các đụng độ bằng súng phun nước và húc tàu vào nhau được phóng viên Le Monde nhận định là « một trong các biến cố nghiêm trọng nhất, kể từ sau cuộc chiến tranh biên giới 1979 ».

Nhiều cuộc biểu tình ôn hòa đã diễn ra sau đó tại hai thành phố lớn của Việt Nam, tiếp theo đó là làn sóng biểu tình đi kèm bạo động tại một số khu công nghiệp, khiến hai công nhân Trung Quốc thiệt mạng và 140 người khác bị thương.

Theo Le Monde, làn sóng bạo lực này là hậu quả tai hại do thái độ của Bắc Kinh : Trung Quốc mạnh lên không chỉ về kinh tế, cùng với thái độ dân tộc chủ nghĩa gia tăng Bắc Kinh nỗ lực hiện đại hóa quân sự, đặc biệt là hải quân.

Câu hỏi đặt ra là, liệu chính quyền Việt Nam có thay đổi chính sách đối với Trung Quốc hay không ? Nhà cầm quyền Việt Nam đang đứng trước nhiều chỉ trích gay gắt của một bộ phận công luận. Le Monde dẫn lời của nhà bình luận chính trị Nguyễn Quang A : « tham vọng xâm chiếm, người Trung Quốc có trong máu. Còn chúng tôi, đó là kháng cự », và Chủ tịch nước Trương Tấn Sang « Trung Quốc nói rằng Việt Nam phải rút trước…. nhưng đây là nhà tôi ! Tại sao tôi phải rút ! ».

Le Monde đánh giá, cho đến nay, chỉ có Philippines là có thái độ kháng cự mạnh nhất trước một nước Trung Quốc, có thái độ khinh bỉ tất cả các nước láng giềng « nhỏ bé » xung quanh và tự tin vào sức mạnh có khả năng thống trị toàn thế giới của mình.

Nguồn: http://www.viet.rfi

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét